7326 Sayılı Kanuna Göre Taşınmazların ve Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Yeniden Değerlemesi

Şubat 13, 2022

7326 Sayılı Kanuna Göre Taşınmazların ve Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerin Yeniden Değerlemesi

7326 sayılı kanunda “2021 yılına ilişkin olarak 30/4/2021 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve
bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları (2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi
ikinci taksiti hariç), bazı alacakların yapılandırılmasına ilişkin hükümler ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ve yeni
hükümler ihdasına ilişkin hükümleri kapsar.” ifadesi, sabit kıymetlerin yeniden değerlenmesi gerekliliğini doğurmuştur.
2.75 versiyonu ile sistem işletmeninde kuruluş bilgilerinde yer alan fiyat endekslerine yurt içi üretici fiyat endeksi
eklenmiştir.

Ticari sistem yönetiminde duran varlık yönetimi parametrelerine yeniden değerleme için iki adet parametre eklenmiştir.
Yeniden değerleme hesaplama yöntemi öndeğeri yeniden değerleme oranı üzerinden olarak gelmektedir, yeniden
değerleme yapılmak isteniliyorsa bu parametre fiyat endeksi üzerinden seçilmelidir.

Sabit kıymet kaydı içerisinde değerlenebilir ve değerleme amortismanı evet ise ilgili sabit kıymet için yeniden değerleme
yapılabilir. Sabit kıymet kaydında değerleme amortismanı evet ise ve sabit kıymetin alımı 01.01.2005 tarihinden önce
ise fiyat endeksinde yer alan 2021 yılının Mayıs ayındaki tutar (666,79), 2005 yılının Ocak ayındaki turarına (114,83)
bölünerek değerleme oranı bulunur. Sabit kıymetin alımı 01.01.2005 tarihinden sonra ise, 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin
Yİ-ÜFE / İktisadi kıymetin iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE ye bölünmesi ile bulunur.

Muhasebe bağlantı kodlarına sabit kıymetler altına yeniden değerleme vergi hesabı eklenmiştir.
Duran varlık yönetimi + işlemler altına yeniden değerleme vergisi mahsuplaştır işlemi eklenmiştir. İlgili ay için filtreler
verilerek vergi mahsuplaştırılabilir. Filtre değerlerine göre yeniden değerleme yapılan tutarın vergi hesaplaması yapılarak
mahsup fişi oluşturulur. Vergi tahakkuku oluşturulması için muhasebe bağlantı kodlarında yeniden değerleme vergisi hesabı
ve kkeg Hesabında tanımlanan muhasebe kodlarında öndeğer – evet olmalıdır. Yeniden değerleme hesaplaması yapılan ayın
muhasebeleştirme işleminin yapılması gerekir.

Sabit Kıymet Yeniden Değerleme Hesaplamaları (Normal Amortisman)

01.03.2003 tarihinde alımı yapılan 20 yıl faydalı ömrü olan ve 20.000 TL maliyeti olan bir sabit kıymet üzerinden örnekler
verilecektir.

• Yeniden değerleme işleminde Yİ-ÜFE endeksinin 2021 mayıs ayı üzerinden hesaplama yapılacaktır

• İktisap tarihi 01.01.2005 öncesi ise 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin Yİ-ÜFE / 2005 yılı Ocak ayına ilişkin Yİ-ÜFE ye
bölünmesi ile bulunur.

• İktisap tarihi 01.01.2005 sonrası ise 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin Yİ-ÜFE / İktisadi kıymetin iktisap edildiği ayı
izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE ye bölünmesi ile bulunur.

• Yeniden değerlemeye esas olacak katsayının hesabında, kesirli (virgülden sonraki) kısım beş hane olarak dikkate
alınacaktır.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
• Yeniden değerleme yapılmadan önce son hesaplanan amoritasman satırı muhasebeleştirilmiş ve m işareti atılmış
olmalıdır.
• Sabit kaydında değelerlenebir evet, değerleme amortismanı evet olmalıdır.
• Yeniden değerleme yapıldığında ilgili ay için amortisman hesaplama yapılması gerekir. Hesaplama seçeneklerinden
hayır seçildiğinde birikmiş amortisman tutarı dikkate alınmadan yeniden değerleme hesaplaması yapmaktadır.
• Yeniden değerleme hesaplamasında amortisman başlangıç tarihi ile hesaplama yapılan yıl aynı olduğunda da
yeniden değerleme yapılabilmesi sağlanacaktır.
• Yeniden Değerleme Fiyat Endeksi Üzerinden Yapılacak Tarih parametresi girilmeden önce değerleme yapılacak aya
kadar amortisman hesaplamasının yapılması gerekir.

Değerleme Oranı
Sistem işletmeni içerisinde kuruluş bilgileri + fiyat endeksleri (yurt içi üretici fiyat endeksi) içerisindeki iki tutar alınarak
birbirine bölünerek değerleme oranı bulur. Duran varlık parametrelerinde yer alan yeniden değerleme fiyat endeksi
üzerinden yapılacak tarihte parametresindeki tarihin (01.05.2021) tutarı fiyat endeksine bakıldığında 666,79 TL olarak
görünür. Sabit kıymetin iktisap tarihi 01.01.2005 tarihinden önce olduğundan dolayı fiyat endeksinden 2005 Ocak ayının
tutarı fiyat endeksinde 114,83 TL olarak görülür.
Değerleme oranı 666,79 / 114,83 işlemi ile 5,80675 olarak bulunur.
Sabit Kıymet Değeri (D.S.)
Değerleme öncesi muhasebeleşen sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı ile bir önceki adımda bulunan değerleme oranı çarpılarak
yeni sabit kıymet değeri (d.s.) değeri bulunur. Örnekte Haziran 2021 tarihinde sabit kıymet değeri 20.000 olduğu ve
değerleme oranının da 5,80675 olduğu görünüyor.
Sabit kıymet değeri (d.s.) 5,80675 * 20.000 işlemi ile 116.135,00 olarak bulunur.

Dönemsel Aktif Değerleme
Yeniden değerleme ile ortaya çıkan sabit kıymet değeri (d.s.) tutarından yeniden değerleme yapılmadan önce hesaplanmış
olan sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı çıkartılır.
Dönemsel aktif değerleme tutarı 116.135,00 – 20.000 işlemi ile 96.135,00 olarak bulunur.

Toplam Birikmiş Amortisman Değerlemesi
2021 Mart ayında ortaya çıkan toplam birikmiş amortisman tutarı ile değerleme oranı çarpılır.
Toplam birikmiş amortisman değerlemesi tutarı 18.250 * 5,80675 işlemi ile 105.973,1875 olarak bulunur.

Net Defter Değeri (D.S) Değerlemesi
Değerleme öncesi muhasebeleşen net defter değeri (d.s.) tutarı değerleme oranı çarpılarak yeni net defter değeri (d.s.)
değeri bulunur.
Net defter değeri (d.s.) tutarı 5,80675 * 2.000 işlemi ile 11.613,50 olarak bulunur.

2021 Yılı İçin Yıllık Amortisman Hesaplama Metodu
(Net defter değeri (d.s.) / ( kalan yıl /ay) ) * değerleme sonrası hesaplanan ay sayısı ( mart ayı sonrası aylar tek tek diye
sayılır) + 2021 mart yıllık amortisman (Değerlemeye dahil edilen yıl içinde hesaplanan amortisman)
Değerleme sonrası yıllık amortisman tutarı ( (11.613,50) / 2 / 12) * 4) + 250,00 işlemi ile 2.185,58 değeri bulunur.

2021 Yılı Toplam Birikmiş Amortisman Hesaplama Metodu
Birikmiş amortisman (d.s.) ile yıllık amortisman toplanır ve çıkan tutardan 2021 Mart ayında yazan yıllık amortisman tutarı
çıkartılarak 2021 yılı toplam birikmiş amortisman değeri bulunur.
2021 yılı için toplam birikmiş amortisman tutarı (105.973,19 + 2.185,58) – 250,00 işlemi ile 107.908,77 değeri
bulunur.

Yıl Devir İşleminde Net defter Değeri (D.S.) Hesaplama Metodu
Sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı Birikmiş Amortisman (d.s.) tutarından çıkartılır ve çıkan fark ile tutardan 2021 Mart ayında
yazan yıllık amortisman tutarı toplanarak yıl devir işleminde net defter değeri (d.s.) değeri bulunur.
Yıl devir işleminde net defter değeri (d.s.) tutarı (116.135,00 – 110.578,25) + 250,00 işlemi ile 5.806,75 değeri
bulunur.

Değerleme Vergisi Mahsuplaştırma İşlemi
Amortisman tablosunda yer alan değer artış fonu tutarının %2 si (mahsuplaştırma filtrelerinde yer alan vergi oranı %)
alınarak mahsup edilecek tutar bulunur. Mahsuplaştırma işlemi yapılabilmesi için öncelikle ilgili ayın amortismanı
muhasebeleşmiş olmalıdır.
Değerleme vergisi mahsuplaştırma tutarı 8.411,81 * 0,02 işlemi ile 168,24 değeri bulunur.

Sabit Kıymet Yeniden Değerleme Hesaplamaları (Azalan Bakiyeler)
01.03.2018 tarihinde alımı yapılan 5 yıl faydalı ömrü olan ve 20.000 TL maliyeti olan bir sabit kıymet üzerinden örnekler
verilecektir.
• Yeniden değerleme işleminde Yİ-ÜFE endeksinin 2021 mayıs ayı üzerinden hesaplama yapılacaktır
• İktisap tarihi 01.01.2005 öncesi ise 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin Yİ-ÜFE / 2005 yılı Ocak ayına ilişkin Yİ-ÜFE ye
bölünmesi ile bulunur.
• İktisap tarihi 01.01.2005 sonrası ise 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin Yİ-ÜFE / İktisadi kıymetin iktisap edildiği ayı
izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE ye bölünmesi ile bulunur.
• Yeniden değerlemeye esas olacak katsayının hesabında, kesirli (virgülden sonraki) kısım beş hane olarak dikkate
alınacaktır.

Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
• Yeniden değerleme yapılmadan önce son hesaplanan amortisman satırı muhasebeleştirilmiş ve m işareti atılmış
olmalıdır.
• Sabit kaydında değerlenebilir evet, değerleme amortismanı evet olmalıdır.
• Yeniden değerleme yapıldığında ilgili ay için amortisman hesaplama yapılması gerekir. Hesaplama seçeneklerinden
hayır seçildiğinde birikmiş amortisman tutarı dikkate alınmadan yeniden değerleme hesaplaması yapmaktadır.
• Yeniden değerleme hesaplamasında amortisman başlangıç tarihi ile hesaplama yapılan yıl aynı olduğunda da
yeniden değerleme yapılabilmesi sağlanacaktır.

Sabit Kıymet Değeri (D.S.)
Değerleme öncesi muhasebeleşen sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı ile bir önceki adımda bulunan değerleme oranı çarpılarak
yeni sabit kıymet değeri (d.s.) değeri bulunur. Örnekte Haziran 2021 tarihinde sabit kıymet değeri 20.000 olduğu ve
değerleme oranının da 1,95036 olduğu görünüyor.
Sabit kıymet değeri (d.s.) 1,95036 * 20.000 işlemi ile 39.007,20 olarak bulunur.

Dönemsel Aktif Değerleme
Yeniden değerleme ile ortaya çıkan sabit kıymet değeri (d.s.) tutarından yeniden değerleme yapılmadan önce hesaplanmış
olan sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı çıkartılır.
Dönemsel aktif değerleme tutarı 39.007,20 – 20.000 işlemi ile 19.007,20 olarak bulunur.

Net Defter Değeri (D.S) Değerlemesi
Değerleme öncesi muhasebeleşen net defter değeri (d.s.) tutarı değerleme oranı çarpılarak yeni net defter değeri (d.s.)
değeri bulunur.
Net defter değeri (d.s.) tutarı 1,95036 * 4.320,00 işlemi ile 8.425,5552 olarak bulunur.

2021 Yılı İçin Yıllık Amortisman Hesaplama Metodu
((Net defter değeri (d.s.) * amortisman oranı) / (değerleme sonrası hesaplanan ay sayısı / 12) ) + 2021 Mart yıllık
amortisman (Değerlemeye dahil edilen yıl içinde hesaplanan amortisman)
Not: Mart ayı sonrası aylar tek tek sayılır. Hesaplamalarda Temmuz ayı için 4/12 işleminden çıkan sonuç kullanılırken,
Ağustos ayı için 5/12 işleminden çıkan sonuç kullanılır.
Değerleme sonrası yıllık amortisman tutarı ( (8.425,56 * 0,40) / (4 / 12) ) + 432,00 işlemi ile 1.555,41 değeri
bulunur.

2021 Yılı Toplam Birikmiş Amortisman Hesaplama Metodu
2021 Mart ayının toplam birikmiş amortisman tutarı ile değerleme oranı çarpılarak birikmiş amortisman değeri bulunur.
2021 yılı için toplam birikmiş amortisman (d.s.) tutarı (16.112,00 * 1,95036) işlemi ile 31.424,20 değeri bulunur.
Yıl Devir İşleminde Net defter Değeri (D.S.) Hesaplama Metodu
Yeniden değerleme yapılan aydan bir önceki aya ait net defter değeri (d.s.) tutarı ile yeniden değerleme oranı çarpılır.
Yıl devir işleminde net defter değeri (d.s.) tutarı (4.320,00 * 1,95036 işlemi ile 8.425,5552 değeri bulunur.

Değerleme Sonrası Amortismana Ait Muhasebe Kodları
Değerleme sonrasında oluşan muhasebe kodları aşağıdaki gibidir, muhasebe bağlantı kodlarında yapılan tanımlara göre bu
ekrandaki bilgiler otomatik olarak dolmaktadır.
Değerleme Vergisi Mahsuplaştırma İşlemi
Amortisman tablosunda yer alan değer artış fonu tutarının %2 si (mahsuplaştırma filtrelerinde yer alan vergi oranı %)
alınarak mahsup edilecek tutar bulunur. Mahsuplaştırma işlemi yapılabilmesi için öncelikle ilgili ayın amortismanı
muhasebeleşmiş olmalıdır.
Değerleme vergisi mahsuplaştırma tutarı 3.695,00 * 0,02 işlemi ile 73,90 değeri bulunur.

Sabit Kıymet Yeniden Değerleme Hesaplamaları (Kıst Amortisman)
21.12.2018 tarihinde alımı yapılan 5 yıl faydalı ömrü olan ve 20.000 TL maliyeti olan bir sabit kıymet üzerinden örnekler
verilecektir.
• Yeniden değerleme işleminde Yİ-ÜFE endeksinin 2021 mayıs ayı üzerinden hesaplama yapılacaktır
• İktisap tarihi 01.01.2005 öncesi ise 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin Yİ-ÜFE / 2005 yılı Ocak ayına ilişkin Yİ-ÜFE ye
bölünmesi ile bulunur.
• İktisap tarihi 01.01.2005 sonrası ise 2021 yılı Mayıs ayına İlişkin Yİ-ÜFE / İktisadi kıymetin iktisap edildiği ayı
izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE ye bölünmesi ile bulunur.
• Yeniden değerlemeye esas olacak katsayının hesabında, kesirli (virgülden sonraki) kısım beş hane olarak dikkate
alınacaktır.

Sabit Kıymet Değeri (D.S.)
Değerleme öncesi muhasebeleşen sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı ile bir önceki adımda bulunan değerleme oranı çarpılarak
yeni sabit kıymet değeri (d.s.) değeri bulunur. Örnekte Haziran 2021 tarihinde sabit kıymet değeri 20.000 olduğu ve
değerleme oranının da 1,56943 olduğu görünüyor.
Sabit kıymet değeri (d.s.) 1,56943 * 20.000 işlemi ile 31.388,60 olarak bulunur.

Dönemsel Aktif Değerleme
Yeniden değerleme ile ortaya çıkan sabit kıymet değeri (d.s.) tutarından yeniden değerleme yapılmadan önce hesaplanmış
olan sabit kıymet değeri (d.s.) tutarı çıkartılır.
Dönemsel aktif değerleme tutarı 31.388,60 – 20.000 işlemi ile 11.388,60 olarak bulunur.

Toplam Birikmiş Amortisman Değerlemesi
Değerleme sonrasında hesaplanan birikmiş amortisman ile değerleme sonrasında hesaplanan yıllık amortisman tutarı
toplanır. Çıkan toplandan 2021 Mart ayında ortaya çıkan yıllık amortisman tutarı çıkartılır.
Toplam birikmiş amortisman değerlemesi tutarı (14.648,01 + 3.092,58) – 1.000,00 işlemi ile 16.740,59 olarak bulunur.
Net Defter Değeri (D.S) Değerlemesi
Değerleme öncesi muhasebeleşen net defter değeri (d.s.) tutarı değerleme oranı çarpılarak yeni net defter değeri (d.s.)
değeri bulunur.
Net defter değeri (d.s.) tutarı 1,56943 * 11.666,67 işlemi ile 18.310,02 olarak bulunur.

2021 Yılı İçin Yıllık Amortisman Hesaplama Metodu
Kalan ay oranı hesabı: Sabit kıymetin alımından itibaren sene sonuna kadar kalan ay sayısı / 12 (1/12 = 0,0833)
Kıst ilk yıl oranı hesabı: (1 / kalan ay oranı) -1 (1 / 0,0833) – 1 = 11
Kıst ilk yıl tutarı hesabı: Kıst ilk yıl oranı * kıst ilk sene yıllık amortismanı (11 * 333,33 = 3.666,63)
Kıst tutar farkı: Kıst ilk yıl tutarı * değerleme oranı (3.666,33 * 1,56943 = 5.754,04)
((net defter değeri ds – kıst tutar farkı) * (1/2) * (değerleme sonrası hesaplanan ay sayısı / 12) + ilk senenin yıllık
amortisman tutarı )

Not: Mart ayı sonrası aylar tek tek sayılır. Hesaplamalarda Temmuz ayı için 4/12 işleminden çıkan sonuç kullanılırken,
Ağustos ayı için 5/12 işleminden çıkan sonuç kullanılır.
Değerleme sonrası yıllık amortisman tutarı ( (18.310,02 – 5.754,04) * (1 / 2) * (4/12) ) + 1000,00 işlemi ile
3.092,58 değeri bulunur.

2021 Yılı Toplam Birikmiş Amortisman Hesaplama Metodu
2021 Mart ayının toplam birikmiş amortisman tutarı ile değerleme oranı çarpılarak birikmiş amortisman değeri bulunur.
2021 yılı için toplam birikmiş amortisman (d.s.) tutarı (9.333,33 * 1,56943) işlemi ile 14.648,0081 değeri bulunur.
Yıl Devir İşleminde Net defter Değeri (D.S.) Hesaplama Metodu
Yeniden değerleme yapılan aydan bir önceki aya ait net defter değeri (d.s.) tutarı ile yeniden değerleme oranı çarpılır.
Yıl devir işleminde net defter değeri (d.s.) tutarı (11.666,67 * 1,56943 işlemi ile 18.310,02 değeri bulunur.

Değerleme Vergisi Mahsuplaştırma İşlemi
Amortisman tablosunda yer alan değer artış fonu tutarının %2 si (mahsuplaştırma filtrelerinde yer alan vergi oranı %)
alınarak mahsup edilecek tutar bulunur. Mahsuplaştırma işlemi yapılabilmesi için öncelikle ilgili ayın amortismanı
muhasebeleşmiş olmalıdır.
Değerleme vergisi mahsuplaştırma tutarı 6.073,92 * 0,02 işlemi ile 121,4784 değeri bulunur.

Hizmetler

Logo Çözümleri